واقعیت آنست که بخش نفت دراقتصاد کشور نقش مسلط را ایفا می‌کند و به نظرمی‌رسد درآینده قابل پیش بینی نیز، این بخش همچنان ازنقش قابل توجهی درعملکرد اقتصاد کشوربرخوردارباشد.ارزیابی نقش بخش نفت دراقتصاد کشور،‌از طریق بررسی سهم آن در تولید ناخالص داخلی ( به طور متوسط در حدود 16 درصد، طی 20 سال گذشته)،‌ می‌تواند مقرون به خطا در جهت کوچک نمایی باشد. مهم‌ترین نقش بخش نفت ، تامین بیش از 85 درصد از درامدهای ارزی کشور و در نتیجه اتکای انکار ناپذیربخش‌های مختلف اقتصادی برای تامین نیازهای وارداتی خود به درامدهای حاصل از صادرات نفت از یک طرف و تامین حدود 98 درصد از انرژی مورد نیاز کشور از سوی دیگر است.ضعف بخش نفت در هریک ازعرصه‌های صدور به دنیای خارج و یا عرضه داخلی انرژی به طور مستقیم تحرک اقتصادی را تحت الشعاع قرارمی دهد و درنتیجه رونق و رکود اقتصاد کشوربه میزان قابل توجهی تابع عملکرد این بخش است. نقش مهم دیگربخش نفت درمقیاس اقتصاد کلان کشور، تاثیر تعیین کننده آن بر توازن بودجه عمومی است. طی 20 سال گذشته به طور متوسط در حدود 54 درصد از درامدهای بودجه عمومی را درامدهای حاصل از صادرات نفت تامین کرده است. البته این جدای از تاثیر غیر مستقیم عملکرد این بخش بر در آمدهای مالیاتی و نیز سایر درامدها است.به طور کلی کاهش در آمدهای ارزی حاصل از صادرات نفت‌خام ، موجب نامطلوب شدن وضعیت ارزی کشورو درنتیجه کاهش واردات واسطه‌ای وافت تولید ونیزکاهش واردات سرمایه‌ای وکاهش سرمایه‌گذاری می‌شود. بروز رکود در تولید و سرمایه‌گذاری از طریق افزایش بیکاری و در نتیجه درامد حاصل از کار از یک طرف و کاهش عرضه کالا وخدمات از سوی دیگر بر رفاه اجتماعی تاثیر نامطلوب می‌گذارد. از سوی دیگر کاهش درامد نفت موجب کاهش درامدهای بودجه عمومی شده و توازن بودجه را بر هم می‌زند که نتیجه اجتناب ناپذیر آن افزایش حجم پول وتورم است .ساز و کارهای مذکور که با اختصار زیاد بیان شد، حاکی از آن است که رشد تولید، سرمایه‌گذاری اشتغال، تورم و در نتیجه رفاه اجتماعی به طورمستقیم ازعملکرد بخش نفت تاثیرمی‌پذیرد