پس از استیلای موقت لشگریان عرب بر ایران دگرگونی های زیادی در وضعیت شهر ها و آبادیها ایجاد شد. برخی شهر ها از بین رفت و آبادیهایی هم پدیدار شد در دوره ی اسلامی فارس را به جهار بهر تقسیم کردند. 1)ناحیه فارس که مرکز آن شیراز است. 2)ناحیه شبانکاره ، مرکز آن شهر ایگ ، نزدیک به اصطهبانات امروزی که اعراب آن را ایج می گفتند 3)ناحیه لارستان 4)ناحیه کهگیلویه
برای دیدن عکس در اندازه بزرگ اینجا کلیک کنید
برای دیدن عکس در اندازه بزرگ اینجا کلیک کنید
احداث شیراز و توسعه آن در سده های نخستین هجری قمری :
نام شیراز در لوحهای گلی که در تخت جمشید کشف شده آمده است هرچند نام شیراز گویای باستانی بودن آن است ولی پیدایش این شهر و گسترش آن مربوط به دوره اسلامی است. از حفاریهایی که در خرابه های قصر ابونصر انجام گرفته و سکه هایی که در آن حوالی به دست آمده معلوم می شود در آن محل شهرکی به نام شیراز قرار داشته که فاصله آن تا شهر کنونی حدود چند کیلومتر بوده است. هنگام ورود عربها به ایران و تصرف فارس جلگه شیراز دشتی سبز و خرم بوده که در نقاط مختلف آن روستاهای آبادی وجود داشته و سپاهیان عرب این دشت را برای اردوگاه برگزیدند از همین جا بود که نخست دژ مستحکم فهندر گشوده شد. سپس به سوی استخر که مرکز مهم فارس بود روان شدند شهر استخر پس از مقاومت شدید اهالی تصرف شد و مقر حکومت قرار گرفت ولی مردم این شهر چندین بار قیام کردند این وضع ادامه داشت تا اینکه حجاج بن یوسف سقفی حکومت فارس را به برادر خود محمد بن یوسف داد او به فکر تغییر مرکز حکومت از استخر افتاد و چون شیراز وسیع و پر آب و موقعیت آن از نظر ارتباط با سایر نواحی فارس مساعد تر بود آن را برای مقر فرماندهی برگزید و شهر شیراز را در حدود 60 کیلومتری استخر بنا نمود و روز به روز بر اهمیت آن افزود تا اینکه بیشتر مردم استخر در شیراز سکنی نمودند.