امروزه مفهوم شهرها بدون فضای سبز در اشکال گوناگون آن ، غیر قابل تصور است.گسترش شهرها باعث تشدید عوارض توسعه شهری  بی رویه و ناپایدار شده است ، که تشدید آلودگی های محیطی از مهمترین این عوارض به شمار می آید که خود زمینه ساز از بین رفتن فضاهای سبز درون شهری و تغییر کاربری این گونه اراضی است .این گسترش فناوری آنچنان در روان و احساس بشر قرن بیست و یکمی آثار نامطلوب گذاشته که همبستگی ذاتی و دیرینه انسان ها با طبیعت به جدایی کشیده شده و آثار آن در انسان خموده ، عصبی و به ظاهر متحرک نمایان شده است و یگانه وجه پیوند دهنده بین انسان و طبیعت، پناه بردن انسان به دامان فضاهای سبز عمومی و پارک های شهری است. اهمیت فضاهای سبز شهری تا بدان حد است که امروزه وجود این کاربری به عنوان یکی ازشاخص های توسعه یافتگی جوامع به حساب می آید. پارک ها و فضاهای سبز شهری از مهم ترین عوامل موثر در شکل دهی به پایداری اجتماعی و همبستگی های شهری اند ولی عواملی مانند مشکلات زندگی شهری، ایمنی پارک و فضاهای سبز، امنیت و متناسب نبودن امکانات مورد نیاز برای گروه های مختلف سنی و جنسی دراین مکان ها از جمله عوامل کاهش تمایل شهروندان برای استفاده از این عرصه ها می باشند.

فضاهای سبز شهری نوعی از سطوح کاربری زمین شهری با پوششهای گیاهی انسان ساخت است که واجد بازدهی اجتماعی و بازدهی اکولوژیکی می باشند. منظور از بازدهی اکولوژیکی، زیباسازی بخشهای شهری، کاهش دمای محیط، تولید اکسیژن، افزایش نفوذپذیری خاک در مقابل انواع بارش و مانند اینها میباشد و از دیدگاه حفاظت محیط زیست ، فضاهای سبز شهری، بخش جاندار ساخت کالبدی شهر را تشکیل میدهد.

درحال حاضریکی ازنیازهای شهروندان اهوازی گسترش فضاهای سبزاست که قبلا توجه کمتری بدان شده است وسرانه فضای سبزاین کلانشهردرمقایسه  اسایرکلانشهرها بسیارکم وناچیزاست وبااستانداردها فاصله زیاد دارد البته شمسایی)شهرداراهواز(نیزبه این امر مهم واقف است .به هرحال باتوجه به اهمیت موضوعا ینگزارش سعی داردبه انواع فضاهای سبزو استانداردهاو عملکردهای فضای سبزببردازد

انواع فضاهای سبز

فضاهای سبز در وهله نخست به فضاهای سبز و سطوح سبز، و در مرحله بعد به شهری و غیرشهری تقسیم میشوند. تفاوت فضای سبز و سطوح سبز از نظر اکولوژیکی در این است که سطوح سبز )مثلاً زمین ورزشی چمنکاری شده( نمی تواند مانند فضای سبز شبه جنگلی در کاهش آلودگی صوتی مؤثر باشد و یا به نحو مطلوبی سبب کاهش دما شود. براساس این تقسیم بندی، فضاها و سطوحی که با کاربری فضای سبز در شهرها ارتباط پیدا میکند، فضاهای سبز عمومی، نیمه عمومی و خیابانی و سطوح سبز عمومی، خیابانی و چمنهای ورزشی را شامل میشود.

 فضاهای سبز عمومی واجد بازدهی اجتماعی میباشد و برای عموم مردم برای گذراندن اوقات فراغت و تفریح قابل استفاده است و معمولاً پارک نامیده میشود. در واقع فضای سبز عمومی )اجتماعی( شامل فضاهای سبز عمومی مجهز به خدمات و تسهیلات میگردد.

 فضاهای سبز نیمه عمومی دارای بازدهی اکولوژیکی هستند اما تعداد استفاده کنندگان آنها محدود است. محوطه های باز ادارات ، پادگانها و بیمارستانها ، نمونه هایی از این فضاها می باشند.

فضاهای سبز خیابانی ، درختکاری حد فاصل مسیرهای پیاده رو و سواره رو و همچنین فضاهای میادین و یا زمینهای پیرامون بزرگراهها و خیابانها را شامل میشود.

سطوح سبز شهری نیز زمینهای ورزشی چمنکاری شده و جزیره ها و لچکیهای کنار خیابان را شامل میشود که عمدتاً جنبه زیبایی شناختی دارد و تا حدی نیز واجد بازدهی اکولوژیکی می باشند.

 بطور کلی می توان گفت که بخش قابل توجهی از فضای سبز در طرحهای شهری را فضای سبز عمومی تشکیل میدهد که به دلیل بازدهی اجتماعی و اکولوژیکی به طور همزمان از اهمیت بالاتری برخوردار است.

عملکردهای فضای سبز

فضاهای سبز در شهرها ، به ویژه در شهرهای بزرگ و صنعتی ، دارای عملکردهای مختلفی می باشند. فضاهای سبز از یک سو موجب بهبود وضعیت زیست محیطی شهرها می شود ، و از سوی دیگر شرایط مناسبی را برای گذران اوقات فراغت شهروندان تعبیه میکند. علاوه بر اینها ، دارای عملکردهای کالبدی نیز می باشد. اثرات فضای سبز شهری از دیدگاه زیست محیطی مواردی چون کاهش آلودگی هوا ، کاهش آلودگی صوتی ، بهبود شرایط بیوکلیماتیک در شهر ، افزایش نفوذپذیری خاک و تأثیر مثبت بر چرخه آب در محیط زیست شهری و افزایش کیفیت آبهای زیرزمینی را شامل میشود. فضای سبز میتواند به طور قابل توجهی دمای هوا را کاهش دهد و یا به تلطیف هوا کمک کند. در بررسی اثرات روانی اجتماعی فضای سبز باید گفت که انسان ، در هر شرایطی ، روزانه به چند ساعت فضای ساکت و آرام نیاز دارد که فضای سبز میتواند این فضا را تأمین نماید. فضای سبز شهری به عنوان بخش جاندار محیط شهری مکمل بخش بیجان شهر ، یعنی ساختار کالبدی شهر ، می باشد. در این خصوص ، فضای سبز میتواند به عنوان لبه شهر ، آرایش دهنده شبکه راهها و تفکیک کننده فضاهای شهری ایفای نقش نماید.تعیین سطح و سرانه کاربری فضای سبز در ایران ، تاکنون عمدتا بر اساس استانداردهای مورد استفاده در کشورهای دیگر بوده است.

استانداردهای فضای سبز

تعیین سرانه فضای سبز تا حد زیادی بستگی به خصوصیات بیوکلیماتیک منطقه و شهر دارد ، بر این مبنا باید گفت سرانه فضای سبز در یک شهرکویری و یا یک شهر بزرگ مانند تهران نمی تواند شرایطی همانند با یک شهر ساحلی در استان مازندران داشته باشد. با وجود این، اطلاع از استانداردهای فضای سبز می تواند به عنوان

هدایتگر فعالیتها و خط مشی ها به شمار آید. براساس مطالعات و بررسیهای وزارت مسکن و شهرسازی، سرانه متعارف و قابل قبول فضاهای سبز شهری در شهرهای ایران بین 7 تا 12 مترمربع برای هر نفر است که در مقایسه با شاخص تعیین شده از سوی محیط زیست سازمان ملل متحد ) 20 تا 25 مترمربع برای هر نفر(، رقم کمتری است. با وجود این، در شهرهای مختلف کشور نیز این رقم، با توجه به ویژگیهای متفاوت جغرافیایی و اقلیمی آنها، با اختلافاتی همراه است که میزان آنرا طرحهای مصوب هر یک از شهرها تعیین میکند. در مجموع آنچه از دیدگاه محیط اجتماعی در ارتباط با فضای سبز شهری اهمیت دارد، میزان فضای سبز عمومی است ، یعنی فضای سبزی که رفت و آمد عموم مردم در آنها بدون مانع باشد ، یا به تعبیر دیگر فضای سبز اجتماعی. بنابراین مفهوم سرانه فضای سبز تنها میتواند برای آن نوع فضای سبز به کار رود که برای گذران اوقات فراغت، بازی و تفریح مهیا شده است. نکته ای که درخصوص فضای سبز از اهمیت بالایی برخوردار است، مکان یابی آن می باشد. جین جکوب ، منتقد شهرسازی معاصر معتقد است که پارک باید در جایی باشد که زندگی در آن موج میزند ، جایی که در آن ، فرهنگ و فعالیتهای بازرگانی و مسکونی است. تعدادی از بخشهای شهری ، دارای چنین نقاط کانونی ارزشمندی از زندگی هستند که برای ایجاد پارکهای محلی یا میادین عمومی ، مناسب به نظر میرسند. بر این اساس مکان یابی فضای سبز باید از اصولی چون «مرکزیت ، سلسله مراتب و دسترسی » تبعیت کند  : مرکزیت فضای سبز به این مفهوم است که فضای سبز حتی المقدور در مرکز محله ، ناحیه و یا منطقه شهری مکان یابی شود. یکی از معیارهای دیگری که در مکان یابی فضای سبز باید به آن توجه شود ، معیار «دسترسی » است. تا بدین طریق هم جمعیت بیشتری از آن استفاده کند و هم امکان نظارت اجتماعی و امنیت پارک افزایش یابد.